Ubuntuhuis in Utrecht

 Boodschap van Annelies Neutel, mei 2016

We hebben met 35-40 mensen uit vooral Utrecht actie gevoerd in Den Haag afgelopen maandag. Het initiatief daartoe heeft Samson genomen, een man van 46 jaar. Hij zit in vreemdelingendetentie alweer meerdere maanden en komt uit Burundi.

Kortgeleden werd de datum voor zijn uitzetting terug naar Burundi bepaald, dat zou gebeuren op dinsdag 24 mei. Samson heeft iemand gebeld uit de Burundeze gemeenschap die hij niet persoonlijk kent, maar die wel een belangengroep leidt voor Burundezen in Nederland.

In het Ubuntuhuis kwam Samson regelmatig langs, hij was vooral actief betrokken bij de buurtcamping in het park afgelopen zomer met andere bezoekers en ikzelf vanuit het Ubuntuhuis. Samson is een heel vredelievende man, heeft jarenlang een ziek iemand verzorgd in Nederland, heeft van de 13 jaar in Nederland grotendeels een verblijfsvergunning gehad maar die werd ingetrokken toen het in Burundi rustiger werd qua geweld tussen rebellen en regering. Zijn vader bezat veel grond en koeien, maar dat is afgepakt. Samson is in detentie gekomen omdat hij ergens openbaar een blikje bier dronk (zonder overlast of dronkenschap), waarop naar geldige papieren is gevraagd die hij dus niet meer heeft.

Samson vindt het leven hier ook niet makkelijk, hij heeft wel een kamer en leefgeld. Hij wil best terug naar zijn roots, maar alleen als het echt weer veilig is. De laatste tijd is het snel bergafwaarts gegaan in Burundi omdat de zittende president langer wil blijven zitten dan volgens democratische regels was vastgelegd. Omdat hij terugkomt uit het westen en zelf politiek actief was, is het bijna zeker dat hij daar in de gevangenis komt, waar gemarteld wordt en mensen spoorloos verdwijnen.

De Burundezen hebben via Facebook mensen opgeroepen om te verzamelen op het station van Den Haag en samen naar de Tweede Kamer te lopen met spandoeken en al leuzen roepend met een megafoon en de groep. Ondertussen was er al eerder contact gelegd met de burgemeester van Utrecht, enkele politici uit de gemeenteraad, via hen met Tweede Kamerleden van SP en CU. Er is een brief opgesteld voor de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, Dijkhof. De advocaat heeft nog maandagochtend een nieuwe asielaanvraag ingesteld, omdat er een rapport was uitgekomen over de geweldadige situatie in Burundi.

De Nederlandse regering heeft Nederlanders die daar nu zijn, opgeroepen er weg te gaan. Ook is er een negatief reisadvies opgesteld door Buitenlandse Zaken. Als ik me niet met Samson had bezig gehouden, had ik dat natuurlijk allemaal niet geweten. Maar het is wel van belang om goed te begrijpen wat er hier gebeurd. De dienst die over Samson beslist zegt dat niet elke Burundees per definitie gevaar loopt, dat zij dat bekijken per persoon. Maar van een vrouw met kleine kinderen die is teruggestuurd, is niets meer vernomen de laatste weken.

Dus wij hebben samen geroepen bij de Tweede Kamer:

* niemand terug naar Burundi

* laat Samson vrij

* advies Nederlanders uit Burundi, waarom iemand dan erheen sturen?

* er is geweld in Burundi, het is oorlogsgebied, we moeten mensen en dus Samson beschermen daartegen

Het was een kleine actie, maar met zoveel solidariteit tussen Burundezen en Nederlanders. Niet alleen vanwege Samson, maar vanwege een gedeelde visie dat elk mensenleven veel waard is en beschermd moet worden.

Het was dinsdag ontzettend spannend en er is van alles achter de schermen gebeurd in de politiek en media. Trouw en NOS waren bij de actie en blijven het volgen. Er zijn zelfs mensen naar Schiphol gegaan om passagiers en medewerkers van die vlucht te informeren in de hoop dat de piloot of anderen zich ook verzetten tegen medewerking.

Uiteindelijk is de uitzetting op het laatste moment niet door gegaan, staatssecretaris Dijkhof is onder de druk van anderen bezweken zou je kunnen zeggen. Het was echt heel spannend om de tijd te weten dat het vliegtuig zou gaan en een enorme opluchting en blijdschap bij iedereen via WhatsApp toen bleek dat Samson niet mee was gevlogen!

Ik heb Samson maandag nog kunnen opzoeken in detentie (recht op 2 uur bezoek per week, die heeft hij die laatste dag ingepland) en kunnen vertellen over onze actie. Hij putte er veel hoop uit, die had hij dinsdags heel hard nodig! Ik heb ook gezien hoeveel mensen er actief zijn en benaderd moeten worden om zoiets voor elkaar te krijgen. Hoe belangrijk het is om de juiste contacten via via te leggen en hoe je je minder machteloos voelt als je samen iets gaat ondernemen.

Samson zit nog steeds in detentie, dus echt feest vieren we pas als hij en andere Burundezen vrij zijn. Maar dit meebeleven was al heel bijzonder.

Lieve ATD-ers, geniet van jullie vrijheid vandaag!

Samen staan we sterker.

hartegroet, ubuntu-groet, Annelies

Naschrift 2021: Samson heeft eindelijk (opnieuw!) een verblijfsvergunning en kan zijn leven meer op gaan bouwen.