2014 College Rechten van de Mens

Missie en ambitie : Het College voor de Rechten van de Mens belicht, bewaakt en beschermt mensenrechten, bevordert de naleving van mensenrechten (inclusief gelijke behandeling) in praktijk, beleid en wetgeving, en vergroot het bewustzijn van mensenrechten in Nederland.Het College streeft naar het verbeteren van de mensenrechtensituatie in Nederland en daarmee naar een samenleving: waar de naleving van de rechten van de mens is verzekerd voor iedereen die zich in Nederland of binnen de Nederlandse invloedssfeer bevindt; met een cultuur van respect voor mensenrechten; waaraan iedereen vrij en in waardigheid kan deelnemen, niet gehinderd door vooroordelen en discriminatie en waarin ieder zich naar zijn potentieel kan ontwikkelen.

Om deze ambitie te bereiken kent het College de volgende strategische doelen:

In beleid, wet- en regelgeving zijn de mensenrechten geborgd. Overheid en derden voorkomen of corrigeren schendingen van mensenrechten. Alle mensen in Nederland begrijpen hun rechten en die van anderen en zijn in staat deze te genieten. Overheid, parlement, organisaties en individuen nemen actief eigen verantwoordelijkheid op het gebied van mensenrechten. (mensenrechten.nl)

Aktie ATD Vierde Wereld Brief:

De opvattingen van het College van de Rechten van de Mens.

Op de website van het college van de Rechten van de Mens wordt beschreven dat mensenrechten er zijn er om mensen te beschermen tegen de macht van de staat en dat de staat ervoor moet zorgen dat iedereen kan leven in menselijke waardigheid. (…) Ook houden ze, mensenrechten, in dat je recht hebt op onderwijs, op genoeg te eten en een dak boven je hoofd. (…) Voor iedereen, dus ongeacht ras, kleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke of andere mening, nationale of maatschappelijke afkomst, welstand, geboorte of enige andere status. De mensenrechten vormen de basis voor alle wetgeving en beleid van de overheid. (…) Alle mensen zijn gelijkwaardig en hebben dezelfde rechten.

In de rapportages van het College wordt nauwelijks gesproken over armoede.

In haar rapportages lijkt het College grote moeite te hebben om uitspraken te doen over de armoedesituatie in Nederland. Armoede treft in Nederland echter grote groepen mensen. Dit zijn de mensen die in onze samenleving één of meerdere bestaanszekerheden ontberen. Erger nog is de situatie van mensen die leven in extreme armoede, mensen die, omdat hen daartoe de kracht ontbreekt en jarenlang armoede kennen, niet meer in staat zijn om zelf de zekerheden die zij zijn kwijtgeraakt opnieuw te verwerven.

Is het College de mening toegedaan dat armoede geweld is dat mensen wordt aangedaan? Is het college van mening dat armoede een vorm is van sociale discriminatie? Is het College van mening dat armoede een schending is van mensenrechten?

Rapporten te over.

In de afgelopen maanden, jaren, zijn legio rapporten geschreven die de situatie van een grote groep burgers in Nederland duidelijk in kaart brengen. Het armoede signalement 2013 van het Sociaal Cultureel Planbureau en de rapporten van het Centraal Bureau voor de Statistiek zullen u wel bekend zijn.

Hierin wordt ingegaan op de effecten op armoede van de recessie die in 2008 inzette. Het CBS kwam uit op 664.000 huishoudens met ‘een kans op armoede’ in 2012. Dat is 9,4 procent van alle huishoudens. In totaal moesten afgelopen jaar ruim 1,329 miljoen mensen rondkomen van een laag inkomen, aldus het CBS. Het SCP telde 1,197 miljoen mensen met een inkomen volgens het LIG-criterium, ofwel 7,6 procent van de bevolking. In 2012 kwamen er 152.000 ‘arme personen’ bij. Vorig jaar verkeerden 551.000 huishoudens onder deze norm. De rapporten spreken over rond de 400.000 kinderen die in armoede opgroeien.

Ook veronderstellen wij het als u bekend, dat het langdurig leven in armoede, in de rapporten aangegeven als mensen met een zeer laag inkomen, veel verder gaat als het leven met een gering besteedbaar inkomen. Het mag u ook bekend zijn dat voor deze personen ook andere bestaanszekerheden verdwijnen; het recht op gezinsleven (zie rapporten over het disfunctioneren van Jeugdzorg, het recht op voedsel (aangewezen zijn op wat je kunt scoren bij de voedselbank), goede huisvesting, (volgens het CBS waren er in 2010 ruim 23.000 daklozen. Twee jaar later was dat aantal gestegen tot ruim 27.000, het recht op inkomen (veel personen en ook gezinnen moeten van 30-50 Euro in de week rondkomen,… etc. Wij kunnen dan ook niet begrijpen dat er geen uitspraken van het College zijn over de ondeelbaarheid van mensenrechten; een begrip dat alom is aanvaard en ingaat tegen het opdelen van afzonderlijke mensenrechten en categoriseren van groepen mensen die het betreft.

Armoede van generatie op generatie.

Al bijna 60 jaar brengt de Stichting ATD-Vierde Wereld mensen die van generatie op generatie in armoede verkeren bijeen en heeft een schat aan informatie opgebouwd t.a.v. de relatie tussen armoede, het ontberen van rechten en het daardoor onmogelijk volwaardig en waardig kunnen functioneren van mensen als burger in onze samenleving.

Met onze vertegenwoordiging bij de Verenigde Naties, de Wereldbank en andere internationale instanties hebben wij grote stappen gemaakt voor de erkenning van armoede als schending van de mensenrechten en de erkenning dat armoede geweld is dat mensen wordt aangedaan. In de VN Richtlijnen inzake extreme armoede en mensenrechten die de VN Mensenrechtenraad in september 2012 met algemene stemmen heeft aangenomen (A/HRC/21/39) *, wordt gesteld dat armoede niet louter een kwestie is van weinig inkomen, maar vooral een situatie waar vele mensenrechten tegelijk en voor langere tijd geschonden worden. Ofschoon mensen levend in extreme armoede niet simpelweg kunnen worden teruggeleid tot een lijst van kwetsbare groepen, vormen onder meer discriminatie en uitsluiting de belangrijkste oorzaken en gevolgen van armoede.

Onderzoek naar sociale discriminatie in ons land.

In Nederland is deze internationale erkenning nauwelijks doorgedrongen, zelfs binnen het College van de Rechten van de Mens wordt nauwelijks aandacht aan deze schendingen die aan armoede ten grondslag liggen besteed. Omdat er hier in Nederland ook sprake is van sociale discriminatie (discriminatie op basis van o.a. maatschappelijke achtergrond) verwachten wij van het College van de Rechten van de Mens, dat zij hier onderzoek naar doet om boven water te krijgen wie hiervoor verantwoordelijkheid dragen en ook de staat aan te spreken op haar verantwoordelijkheden voor alle burgers. Wij vragen het College ook het proces van de decentralisatie van taken van de landelijke overheid naar de gemeentelijke overheden te toetsen aan de rechtsgelijkheid voor personen die nu van de gemeenten afhankelijk zijn, en dat het College in dit onderzoek het nakomen van de zorgplicht van de gemeenten betrekt t.a.v. de door de overheid overgedragen verantwoordelijkheden.

Bij het doen van dit onderzoek verwachten wij dat het College, volgens de richtlijnen van de Mensenrechtenraad van de VN, de mensen die in armoede verkeren betrekt en met hen samenwerkt bij het toetsen van de mensenrechten in Nederland.

Bron: Vierde Wereld Verkenningen 21-22; VN Richtlijnen inzake extreme armoede en mensenrechten; Nederlandse vertaling van de volledige tekst van de VN Richtlijnen inzake extreme armoede en mensenrechten die de VN Mensenrechtenraad in september 2012 met algemene stemmen heeft aangenomen.