De belangrijkste sociaal-maatschappelijke én diaconale thema’s: Voor veel kerken liggen de belangrijkste diaconale thema’s op het gebied van: armoede en uitsluiting, zorg, vluchtelingen, duurzaam leven en mondiale verantwoordelijkheid. Deze indeling is vaak herkenbaarder dan de indeling in negen prestatievelden waar de Wmo zich op richt. Goed dus om even stil te staan bij de relatie tussen de belangrijkste diaconale thema’s en de beleidsvelden van de Wmo. Vooral de bijdrage van de kerken aan armoedebeleid, zorg en hulpverlening aan mensen met beperkingen en de bijdrage aan integratie van migranten en vluchtelingen sluit naadloos aan op de beleidsterreinen van de Wmo. (Bijdrage NvJ Kennisdeling ATD januari 2014)
Armoede, uitsluiting en sociaal isolement: Barmhartigheid en zorg voor gerechtigheid, twee belangrijke pijlers onder het diaconale werk. Veel diaconale ondersteuning richt zich op mensen die tussen de raderen van allerlei voorzieningen zijn gekomen (hulp onder protest). Maar het gaat ook om het signaleren van hiaten in regelingen en voorzieningen of het niet op elkaar aansluiten van de inzet van verschillende instanties (het kastje en de muur). Het kan ook gaan om de inzet voor verandering in beleid van de overheid, bijvoorbeeld door deel te nemen aan een gemeentelijke werkgroep armoede- en minimabeleid. (Bijdrage NvJ Kennisdeling ATD januari 2014)
De kerken volgen bijvoorbeeld met zorg de hervormingen van de arbeidsmarkt zoals versoepeling van het ontslagrecht en flexibilisering van de arbeid. Deze hebben o.a. effect op de positie van ouderen (55+) en mensen met weinig opleiding. Hun positie op de arbeidsmarkt verzwakt hierdoor. Ook mensen met langdurige zorgtaken (mantelzorgers) en mensen met beperkingen nemen op de arbeidsmarkt een relatief zwakke positie in. De huidige economische crisis maakt het er voor hen niet makkelijker op. Een ander aandachtspunt is de schuldenproblematiek van individuen en huishoudens. De verwachting is dat deze problematiek in de komende jaren in omvang zal toenemen, mede door dalende huizenprijzen en stijgende werkloosheid. Een derde aandachtspunt is de zorg voor mensen die langdurig in een situatie van armoede leven en de effecten hiervan op hun gezondheid en sociale leven. Uitsluiting en eenzaamheid zijn voor hen reële bedreigingen, en vooral voor kinderen heeft dit een grote impact op hun verdere leven en toekomstkansen. De kerken staan mensen in schrijnende situaties bij en veel diaconale projecten richten zich op meerdere aspecten tegelijk. Denk aan bijvoorbeeld voedselbanken, kledingbanken, weggeefwinkels, maaltijdprojecten, diaconale vakanties, actie vakantiegeld delen, etc. (Bijdrage NvJ Kennisdeling ATD januari 2014)
Relatie kerk Wmo. De Wmo heeft op zich niet direct betrekking op armoede- en minimabeleid, hoewel armoede en sociale uitsluiting vaak samengaan met andere beperkingen. Kwetsbare mensen die behoren tot de doelgroepen van de Wmo zijn heel vaak ook degenen die leven op of zelfs onder het sociaal minimum. Aandacht voor de effecten van allerlei beleidsmaatregelen zou in feite een standaard aandachtspunt binnen de Wmo-raad moeten zijn. Koppeling van een werkgroep armoede- en minimabeleid en de Wmo-raad eveneens. Kerken hebben een belangrijke rol in het signaleren van onrecht en knelpunten in de voorzieningen van de overheid. Deze signalerende rol brengt hen direct op het terrein van de Wmo. Veel diaconale projecten hebben als thema ‘ontmoeting’ en doen er alles aan om mensen uit hun sociale isolement te halen en eenzaamheid tegen te gaan. Bezoekwerk, inloophuizen, open kerk, maaltijdprojecten, kerstmaaltijden, bloemengroet, maatjesprojecten, etc. zijn allemaal activiteiten die bijdragen aan prestatieveld 1 – versterken van sociale samenhang en leefbaarheid van wijken en buurten. Maar ook een noodfonds of formulierenbrigade en projecten zoals schuldhulpmaatje en klussenprojecten (HIP en Present) zijn vormen van ondersteuning van kwetsbare mensen en kunnen in preventieve zin nieuwe problemen voorkomen en het isolement doorbreken. De mensen waar het bij al deze activiteiten om gaat zijn vaak mensen met een (heel) kleine beurs. De diaconale inzet draagt daardoor bij aan concrete ondersteuning in situaties van armoede.
Bron: Bijdrage NvJ Kennisdeling ATD januari 2014 Informatiemap Wmo – Kerk in Actie Pagina 22