Onbetaald jarenlang 32 uur per week kunststofbloemen vouwen of enveloppen maken in een fabriekshal. In de gemeenten Aalten en Oude IJsselstreek werden mensen met een bijstandsuitkering daartoe verplicht. De Gelderse gemeenten noemden het een leerwerkplek. Vakbond FNV spreekt van uitbuiting en gedwongen tewerkstelling.
De bijstandsgerechtigden deden het werk tussen mensen met een taakstraf en werknemers van de sociale werkvoorziening. De twee gemeenten verdienden 500.000 euro per jaar aan de inzet van werklozen. “Sommigen zaten al vier jaar in die hal. Zij deden werk wat ook door een commercieel bedrijf kan worden verricht”, meent Wilco Veldhorst van de FNV. Daarom wil de vakbond dat met terugwerkende kracht aan deze mensen het minimumloon wordt uitbetaald.
Drie maanden geleden vertelde Peter Dibbets (30) uit Aalten in het FNV-rapport ‘Werken zonder loon’ dat hij al 2,5 jaar kunststofbloemen uit China modelleert in een grote koude hal in Dinxperlo, terwijl hij is opgeleid tot filiaalmanager. “De sfeer is deprimerend en negatief. Officieel zit ik in een reïntegratietraject, maar ik zie geen enkel perspectief.”
Bang
Dibbets heeft één keer geweigerd te werken en kreeg als ‘straf’ direct twee maanden geen uitkering. “Mensen zijn bang voor represailles, maar ik houd mijn mond niet meer.” Na zijn uitspraken kwamen er nog tien meldingen bij de FNV binnen over het productiewerk bij het samenwerkingsverband Iswi van de sociale diensten van de twee gemeenten. Artikelen in De Gelderlander voerden de druk verder op.
Tot 2011 kregen mensen in de bijstand wel betaald voor het werk bij Iswi. Dat werd de gemeenten echter te duur. Ze stopten met de arbeidscontracten en lieten de mensen werken ‘met behoud van uitkering’. De toenmalig directeur van Iswi schreef in de brief dat hij van mening was “dat mensen die werken loon moeten ontvangen, maar dat is helaas niet meer mogelijk”.
Volgens de FNV zijn de afgelopen jaren steeds circa tachtig bijstandsgerechtigden enveloppen of kunststofbloemen aan het vouwen geweest, van wie ongeveer de helft langer dan een half jaar. Commerciële bedrijven kopen de bloemen. “Dit is zo ontzettend fout. Het is absurd dat de gemeenten hier geld aan verdienen.”
Aansluiting
Deze week erkende het bestuur van Iswi, waar wethouders van beide gemeenten in zitten, dat het verkeerd heeft gehandeld. Waar ze eerst nog vasthielden aan het argument dat dit de beste manier is om mensen aansluiting te laten houden op de arbeidsmarkt en niet in een isolement te laten geraken, zien ze nu in dat de verplichte tewerkstellingen te lang duurden. De gemeenten hebben maandag een compensatie toegezegd. In het najaar, na uitgebreid onderzoek, zal worden besloten hoe hoog de compensatie moet zijn.
Ook hoeven werklozen nu nog maximaal zes maanden onbetaald te werken in de fabriekshal. En op 1 januari 2016 wordt de samenwerking tussen de gemeenten Aalten en Oude IJsselstreek binnen het Iswi stopgezet.
De FNV neemt daar geen genoegen mee. Veldhorst: “De wethouders zeggen dat een half jaar onbetaald werken mag van de Participatiewet die dit jaar is ingegaan, als tegenprestatie voor de bijstandsuitkering. Wij denken in dit geval van niet. In de fabriekshal worden echte banen verdrongen.”
Bron: http://www.trouw.nl/tr/nl/4504/Economie/article/detail/4101295/2015/07/15/Bloemen-vouwen-in-ruil-voor-uitkering.dhtml?utm_source=dailynewsletter&utm_medium=email&utm_campaign=20150715