Proefproject
Mensen met schulden lopen vaak vast in het systeem. De gemeente Amsterdam wil hen te hulp komen, door hun schulden over te nemen.
De Nationale Ombudsman, de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) en de Algemene Rekenkamer zeggen het allemaal: bij de overheid als schuldeiser gaat er te veel mis. En dus, zegt de Amsterdamse SP-wethouder Arjan Vliegenthart in een vraaggesprek met NRC, kunnen gemeenten beter zélf proberen om een oplossing te bedenken voor inwoners die schulden bij de overheid niet kunnen afbetalen.
Vliegenthart zal aan het kabinet Rutte II gaan voorstellen dat zijn gemeente de problematische schulden overneemt die Amsterdammers hebben bij het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) en dan zelf regelt of en hoe er wordt betaald.
Als dat een succes wordt, als proefproject, wil de gemeente alle overheidschulden overnemen van inwoners die in de problemen zitten.
Vliegenthart komt met zijn voorstel net voordat de Tweede Kamer op woensdag met staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken, PvdA) praat over haar armoede-en schuldenbeleid. In het voorjaar kwam de Nationale Ombudsman al met kritiek op de overheid, als een van de grootste schuldeisers, vorige week volgden de WRR en de Algemene Rekenkamer: de overheid zou te bureaucratisch werken en de financiële zelfredzaamheid van burgers overschatten.
Vliegenthart zegt dat hij vaak ziet hoe mensen vastlopen in „het systeem”. „Als je voor mensen oplossingen probeert te bedenken, krijg je bij de Belastingdienst of het CJIB vaak als reactie: Computer says no. Mensen raken steeds verder klem, de overheid wordt deel van het probleem.”
Vliegenthart denkt dat gemeenten de schulden beter zelf kunnen afhandelen omdat ze hun inwoners kennen en omdat het beter werkt als je mensen die diep in de schulden zitten „bij de hand neemt”. Zelf nemen ze volgens hem in zulke stressvolle situaties te snel beslissingen die ze „op korte termijn” belangrijk vinden, maar slecht uitpakken.
Klijnsma erkende al eerder dat overheidsdiensten soms langs elkaar heen werken en dat mensen met schulden beter moeten worden beschermd tegen allerlei instanties die beslag willen leggen op hun inkomen. Vanaf 1 januari dit jaar is er een speciaal register waarin deurwaarders kunnen zien wie er al beslag heeft gelegd op een inkomen, maar de overheid zelf is daar nog niet op aangesloten.
Wat al wel bijna geregeld is: het wordt simpeler om te berekenen of het bestaansminimum van iemand met schulden wordt aangetast en als dat zo is, mag er geen beslag worden gelegd. Onder druk van de Tweede Kamer komt er ook een zogenoemde ‘adempauze’ voor mensen met schulden, om tot rust te komen.
https://www.nrc.nl/nieuws/2016/07/04/amsterdam-wil-schulden-van-burgers-overnemen-3096128-a1508671