Oss: Uithuisplaatsing van kinderen wegens armoede is mensonwaardig

Een vergeten realiteit

Nog steeds worden in verhouding veel kinderen uit huis geplaatst die in gezinnen wonen waar ernstige armoede heerst. Het gaat om meer dan de helft van de 40.000 kinderen die uit huis zijn geplaatst. In Oss zijn we bezig om dat veel meer bekend te maken, zodat er werkelijke oplossingen komen. We willen bereiken dat de ouders en jongeren beter hun rechten leren kennen, en samen met (jeugd)hulpverleners en anderen ideeën ontwikkelen om te werken aan meer bestaanszekerheid.

Zo hebben we met een gezin hun geschiedenis van de uithuisplaatsing van hun kinderen uitgeplozen, en gezien welke foute beslissingen kinderrechters nemen, omdat in de rapporten de ouders werden beschreven als gevaarlijk, terwijl het om crisissituaties ging. Een crisissituatie in een gezin vraagt om goede hulp aan de ouders. En om erkenning van die hulp door de Kinderbeschermingsinstanties. En fouten van de voogdij-instelling werden in de rapporten niet genoemd, zodat de kinderrechter een verkeerd beeld kreeg. Deze geschiedenis hebben we als hele lange brief in 2016 aan alle directies gestuurd, waarmee het gezin te maken heeft, en naar 2 parlementariërs die over de jeugdzorg gingen.

“Hoe komt het dat in gezinnen als de onze kinderen van generatie op generatie uit huis worden geplaatst? Terwijl dat niets aan de problemen verandert, maar alleen erger maakt?”

Geen uitzondering

Omdat we dit hebben gedeeld met andere lokale groepen en met groepen uit andere Europese landen, weten we dat dit gezin geen uitzondering is. Het gaat om onbegrip voor de situatie van de ouders waardoor verkeerde beoordelingen worden gemaakt. Zo wordt er wel gedacht in termen van rechten van het kind, maar als het over de ouders gaat, hebben ze het over belangen. Alsof de ouders ineens rechteloos zijn geworden. Bijvoorbeeld: een kind werd in het pleeggezin mishandeld en ondervoed, maar met de signalen van de ouders werd niks gedaan. Zelfs de kinderrechter deed niks.

De belangen van de ouders worden gezien als tegengesteld aan die van het kind. De hele kinderrechtspraak gaat daarvan uit. Zelfs al is de Jeugdwet in 2015 in die zin veranderd en moet met ouders en kinderen worden overlegd en toegewerkt worden naar oplossingen voor het gezin. Gedwongen uit huis plaatsing mag alleen als uitzondering. Maar wat de uitzonderingen zijn wordt niet goed omschreven.

De start van een gespreksgroep in Oss

In Oss zetten we nu een nieuwe stap: we willen een gespreksgroep opzetten over “Alle kinderen hebben het recht in eigen gezin op te groeien, ook al zijn ze erg arm.” Daar hebben we subsidie voor aangevraagd bij de Gemeente Oss. We zoeken contact met gezinnen op verschillende manieren, zoals via sociale wijklunches, buurtactiviteiten en hulpverleners en jeugdzorgwerkers die we leren kennen.

Ons belang is dat het niet alleen om Oss gaat, maar dat we ook verbinding zoeken met gezinnen en lokale groepen van ATD Vierde Wereld in andere delen van het land. Het coördinatie team heeft daarvoor een expertise-groep opgericht over dit onderwerp. Dat betekent dat ouders met ervaring op dit gebied, medestanders en volontairs dit met elkaar delen, en verder gaan onderzoeken en naar buiten brengen.

Mocht u hiermee ervaring hebben, dan bent u van harte uitgenodigd met ons mee te werken.

Annie van den Bosch, medestander in Oss